Sắp xếp quầy hàng là một “nghệ thuật” bởi đòi hỏi người sắp xếp nắm bắt được tâm lý, hành vi cũng như thói quen mua sắm của khách hàng, đồng thời am hiểu về vị trí, không gian của cửa hàng. Quầy hàng được sắp xếp khoa học, hợp lý sẽ tạo ra trải nghiệm mua sắm tốt hơn cho khách hàng, từ đó trực tiếp gia tăng doanh số cho cửa hàng. Hãy cùng MISA eShop tìm hiểu về những quy tắc sắp xếp quầy hàng chuẩn nhất cho mọi mô hình cửa hàng qua bài viết dưới đây.
1. Vì sao việc sắp xếp quầy hàng lại vô cùng quan trọng?
Quầy, kệ thường là thứ chiếm nhiều không gian nhất trong một cửa hàng, cũng là thứ khách hàng thấy đầu tiên khi bước vào cửa hàng. Do vậy việc sắp xếp quầy hàng khoa học là cách giúp tối ưu diện tích trưng bày cũng như kích thích hành vi mua sắm của khách hàng.
Nếu bạn để ý kỹ ở các siêu thị lớn như Vinmart, BigC… thì không ai đặt quần một nơi áo một nẻo, hay xoong nồi lại xếp cùng kệ với mỹ phẩm. Tất cả đều là nghệ thuật và chiến lược bài trí, sắp xếp quầy hàng, hoàn toàn không phải ngẫu nhiên.
- Sắp xếp hàng hóa khoa học giúp tối ưu hóa diện tích trưng bày, tạo ra không gian thoải mái và dễ dàng cho khách hàng khi mua sắm.
- Quầy hàng sắp xếp hợp lý sẽ tạo ra trải nghiệm mua sắm tốt hơn, khách hàng dễ dàng tìm thấy sản phẩm họ cần và khám phá thêm các sản phẩm khác.
- Cách bố trí hàng hóa có thể ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của khách hàng. Ví dụ việc đặt các sản phẩm phổ biến ở vị trí dễ thấy hoặc gần lối đi chính có thể thúc đẩy doanh số bán hàng.
- Hàng hóa được sắp xếp và bày bán gọn gàng, ngăn nắp sẽ tạo ấn tượng tốt với khách hàng giúp xây dựng hình ảnh thương hiệu chuyên nghiệp và đáng tin cậy.
2. 4 nguyên tắc “vàng” trong việc sắp xếp quầy hàng
Bao trùm lên tất cả những quy tắc sắp xếp quầy hàng là 3 nguyên tắc “vàng” sau đây:
2.1. Nguyên tắc AVA
AVA là 3 yếu tố liên quan mật thiết đến khả năng trưng bày hàng hóa tại điểm bán, cụ thể như sau:
- Availability: Hàng hóa phải luôn có sẵn tại điểm bán (đầy đủ và đúng SKU)
- Visibility: Sự hiện diện của hàng hóa phải dễ thấy và gây ấn tượng với khách hàng (cách phân chia diện tích quầy, cách trưng bày bắt mắt, các vật phẩm trưng bày đi kèm như POP, Standee…)
- Affordability: Có những sự hỗ trợ để thúc đẩy mua hàng (bán hàng đúng giá, chương trình khuyến mãi kích thích mua sắm,…)
Việc trưng bày sản phẩm phải đảm bảo được cả 3 yếu tố này mới có thể kích thích khách hàng ra quyết định mua nhanh và mua nhiều.
Ví dụ kinh doanh cửa hàng tạp hóa thì các sản phẩm Availability là sản phẩm thiết yếu như gạo, mì, dầu ăn, các loại gia vị luôn cần đảm bảo sẵn có trên kệ. Khi một sản phẩm gần hết, nhân viên sẽ nhanh chóng bổ sung để không làm gián đoạn nhu cầu của khách hàng. Các sản phẩm khuyến mãi hoặc mới ra mắt được đặt ở vị trí dễ thấy như gần lối vào hoặc ở đầu các kệ hàng như nước giải khát, snack. Các sản phẩm thường xuyên mua như sữa, bánh mì, trứng (Affordability) thường được đặt ở vị trí dễ tiếp cận, không quá cao hoặc quá thấp để khách hàng có thể dễ lấy mà không gặp khó khăn. Các sản phẩm nặng hoặc cồng kềnh như bao gạo hoặc nước đóng chai được đặt ở kệ dưới cùng để dễ dàng lấy.
Áp dụng nguyên tắc AVA giúp cửa hàng tạp hóa không chỉ tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm của khách hàng mà còn tăng hiệu quả bán hàng và quản lý kho.
2.2. Nguyên tắc FIFO (First In, First Out) hoặc FEFO (First Expiry, First Out)
- FIFO
Sắp xếp hàng hóa dựa trên nguyên tắc nhập trước, xuất trước để đảm bảo các sản phẩm không bị lưu trữ quá lây, đặc biệt các sản phẩm dễ hư hỏng như thực phẩm hoặc có vòng đời ngắn như thời trang.
Các sản phẩm mới nhập được đặt phía sau hoặc dưới cùng của kệ, trong khi các sản phẩm cũ hơn được đặt ở phía trước hoặc trên cùng để dễ dàng tiếp cận và xuất kho trước. Sử dụng nhãn để ghi rõ ngày nhập kho và ngày hết hạn của sản phẩm để nhân viên dễ dàng nhận biết. Hoặc sử dụng phần mềm quản lý kho để theo dõi và kiểm soát hàng tồn kho chính xác, hiệu quả.
- FEFO
Quản lý hàng hóa dựa trên nguyên tắc First Expiry, First Out (hết hạn trước, xuất trước). ĐIều này có nghĩa là các sản phẩm có ngày hết hạn sớm nhất sẽ được ưu tiên xuất kho trước. Hạn chế tối đa tình trạng bán hàng hóa đã hết hạn hoặc gần hết hạn. Từ đó tăng uy tín và lòng tin của khách hàng đối với thương hiệu.
2.3. Quy tắc “tay phải”
Theo thống kê, phần lớn khách hàng đều vô thức rẽ sang tay phải khi bước vào một cửa hàng có nhiều quầy, kệ rồi quay lại ngay khi tìm được món đồ cần thiết (trên con đường cũ). Chủ shop cần phải hình dung và vẽ nên lộ trình để khách hàng đi khắp cửa hàng, càng dài càng tốt, để ngắm nhìn và mua sắm nhiều nhất có thể.
Dưới đây là cách áp dụng quy tắc này:
- Đặt các sản phẩm quan trọng ở bên phải: Các sản phẩm chủ lực, sản phẩm khuyến mãi hoặc sản phẩm mới nên được đặt ở phía bên phải của lối vào để thu hút sự chú ý của khách hàng ngay từ đầu.
- Sắp xếp hàng hóa theo cách dẫn dắt khách hàng đi theo lộ trình nhất định, thường là kim đồng hồ để họ có thể nhìn thấy và tiếp cận nhiều sản phẩm hơn. Điều này giúp tăng khả năng mua sắm ngẫu hứng.
- Tối ưu hóa không gian trưng bày: Đảm bảo rằng các kệ hàng bên phải luôn gọn gàng, dễ tiếp cận và trưng bày sản phẩm bắt mắt, dễ tạo ấn tượng tốt với khách hàng.
2.4. Kết hợp 5 giác quan
Chúng ta thường lầm tưởng rằng, khách hàng sẽ ra quyết định mua sau khi cân nhắc thật kỹ về sản phẩm. Nhưng thực tế lại cho thấy, những thông tin được thu thập được từ cả 5 giác quan (thị giác, thính giác, khứu giác, xúc giác, vị giác) sẽ ảnh hưởng đến hành vi mua sắm nhiều hơn.
Đó chính là Sensory Branding – chiến lược hiệu quả để tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm và thúc đẩy doanh số bán hàng. Chủ shop từ đó cần phải khai thác cả 5 yếu tố này khi sắp xếp quầy hàng để tăng mức độ mua hàng:
- Thị giác: các yếu tố nhìn được bằng mắt trên quầy kệ như: màu sắc, cách sắp xếp (cân bằng, kim tự tháp, đối xứng), POP khuyến mãi… Sắp xếp sản phẩm theo các hình dạng dễ hình như hình kim tự tháp hoặc đối xứng để tạo cảm giác hài hòa và bắt mắt. Đây là cách thức cơ bản nhất được hầu hết cửa hàng áp dụng để thu hút ánh nhìn khách hàng.
- Thính giác: sử dụng “âm nhạc” để kích thích việc mua sắm và giữ chân khách hàng. Tùy từng đối tượng khách hàng của cửa hàng mà có những thể loại nhạc khác nhau: cửa hàng quần áo cho giới trẻ nên mở nhạc trẻ tiết tấu vui nhộn, cửa hàng bán đồ Nhật có thể chuộng các bản nhạc vui tươi tiếng Nhật, cửa hàng cho người lớn tuổi nên dùng nhạc chậm, du dương…
- Xúc giác: được hiểu là chạm, mặc thử, dùng thử… Người tiêu dùng thường ra quyết định mua hàng nhanh hơn nếu được trực tiếp trải nghiệm sản phẩm. Đó là lý do nhiều cửa hàng luôn có “hàng mẫu” cho khách hàng trải nghiệm, đặc biệt với các shop mỹ phẩm hoặc cửa hàng vải, quần áo.
- Khứu giác: sử dụng một mùi hương thích hợp sẽ tác động mạnh mẽ đến trí nhớ và cảm xúc của người tiêu dùng, tạo sự thoải mái trong quá trình mua sắm.
- Vị giác: thường áp dụng trong ngành thực phẩm khi cho khách hàng nếm thử, trải nghiệm hương vị sản phẩm để ra quyết định mua hàng dễ dàng hơn.
Kết hợp cả 5 giác quan giúp tạo ra một trải nghiệm mua sắm toàn diện và hấp dẫn, từ đó tăng khả năng mua hàng của khách hàng.
III. 10+ quy tắc sắp xếp quầy hàng thu hút nhất chủ shop nên áp dụng
Tùy vào quy mô cửa hàng cũng như mặt hàng kinh doanh mà sẽ có những quy tắc sắp xếp quầy hàng phù hợp. Dưới đây sẽ là 10+ quy tắc phổ biến nhất và hầu như có thể áp dụng cho mọi mô hình cửa hàng.
1. Chú trọng sự đa dạng hàng hóa trưng bày
Chẳng một khách hàng nào thích việc bước vào một cửa hàng nhưng chỉ có vỏn vẹn một vài sự lựa chọn về hàng hóa. Việc hàng hóa không đa dạng còn khiến khách hàng mua ít sản phẩm hơn nên nguồn thu của shop cũng sẽ ít đi.
Ví dụ, một người vào cửa hàng để mua những vật dụng cần thiết cho một buổi picnic như đồ ăn vặt, nước đóng chai, dao nĩa giấy, khăn giấy,… thì việc cửa hàng cung cấp đủ tất cả mặt hàng ấy sẽ giúp giữ chân khách hàng mua mọi thứ ở đây thay vì tìm đến một cửa hàng khác. Tương tự như khi muốn mua đồ uống, có thể họ chỉ có nhu cầu mua 1-2 loại nước ngọt, nhưng việc cửa hàng trưng bày tới 15-20 loại cũng giúp khách hàng có “nhã hứng” mua hàng hơn là chỉ có đúng 1-2 loại họ dự định ban đầu.
2. Ưu tiên vị trí “đắt giá” cho những mặt hàng có nhu cầu cao
Vị trí “đắt giá” là những vị trí mà khách hàng dễ nhìn – dễ thấy – dễ lấy nhất. Ví dụ, trong các thương hiệu xúc xích thì Vissan là loại được tiêu thụ nhiều nhất thì siêu thị/cửa hàng thực phẩm nên ưu tiên sắp xếp xúc xích Vissan ở kệ ngang tầm mắt khách hàng và những thương hiệu xúc xích khác ở kệ bên dưới hoặc xung quanh.
3. Sắp xếp những mặt hàng có liên quan ở cạnh nhau
Những mặt hàng có liên quan được hiểu là những sản phẩm thường được mua cùng nhau vì chúng có chức năng tương hỗ, hay những sản phẩm cùng nhóm hàng, cùng màu sắc hoặc một đặc tính nào đó.
Ví dụ, kệ mì sẽ thường đặt những món ăn kèm như xúc xích, trứng ăn liền,… trong các cửa hàng tiện lợi. Bàn chải sẽ được xếp cùng khu vực với kem đánh răng và nước súc miệng. Trong shop quần áo, những chiếc váy cùng bộ sưu tập hoặc cùng tone màu sẽ được treo cùng với nhau.
4. Mặt hàng nhỏ với mức giá thấp nên trưng bày ở khu vực thu ngân
Có 2 lý do để giải thích cho quy tắc này. Đầu tiên là khách hàng khá dễ dàng ra quyết định mua những mặt hàng có mức giá thấp, nên khi đã đứng ở quầy thu ngân họ không cần nhiều thời gian cho việc cân nhắc. Thứ hai, nhiều khách hàng không thích nhận lại phần tiền thừa lẻ nên sẽ nhặt mua thêm một món gì đó vừa với khoản tiền thừa này tại quầy thu ngân.
5. Áp dụng nguyên tắc nhập trước – xuất trước khi trưng hàng
Khi bỏ sản phẩm vào giỏ hàng, khách hàng thường có xu hướng lấy sản phẩm đầu tiên, thứ 2 hoặc thứ 3 tính từ mặt ngoài của kệ vào. Vậy nên khi sắp xếp quầy hàng, shop cần chú ý trưng bày những sản phẩm đã nhập trước (có hạn sử dụng ngắn hơn) ở phía ngoài và những sản phẩm nhập sau ở trong, để tránh tình trạng hàng quá hạn sử dụng.
6. Sắp xếp trưng bày theo thương hiệu, đặc tính sản phẩm
Việc sắp xếp, trưng bày hàng hóa theo thương hiệu sẽ giúp quầy hàng của shop trở nên đẹp và thu hút hơn. Ví dụ, chúng ta có thể trưng bày sữa TH True Milk bên cạnh dòng sữa chua của thương hiệu này.
Trưng bày theo đặc tính sản phẩm sẽ yêu cầu cao hơn vì đòi hỏi người sắp xếp phải nắm chắc được đặc tính sản phẩm. Ví dụ, dầu gội sẽ có nhiều phân khúc về đặc tính như trị gàu, suôn mượt, mọc tóc,… Việc đặt những sản phẩm cùng đặc tính cạnh nhau sẽ giúp khách hàng dễ dàng hơn trong việc cân nhắc giữa các thương hiệu.
7. Áp dụng cách trưng bày hạn chế việc ăn cắp
Để hạn chế việc ăn cắp thì ta phải sắp xếp quầy hàng sao cho chúng luôn nằm trong tầm mắt của các nhân viên cửa hàng và trong vùng camera có thể ghi nhận được. Cũng cần chú ý về những vật cản có thể làm hạn chế tầm nhìn của nhân viên hoặc che mất camera.
8. Hiển thị đúng giá, đúng sản phẩm
Khách hàng chắc chắn sẽ vô cùng khó chịu khi sản phẩm bị hiển thị sai giá. Những khách hàng khó tính có thể sẽ bỏ hẳn quyết định mua sắm sản phẩm đó vì không muốn mất thời gian và cảm thấy phiền phức. Những khách hàng dễ tính hơn có thể tìm đến nhân viên cửa hàng để phàn nàn cũng như hỏi lại về giá sản phẩm. Nhưng dù thế nào đi nữa, việc không hiển thị hoặc hiển thị sai giá sản phẩm cũng đã tạo ấn tượng không tốt trong hành trình trải nghiệm của khách hàng.
9. Mặt hàng khuyến mãi nên đặt ở vị trí dễ thấy nhất
“Khuyến mãi” có một hiệu quả đặc biệt trong kích cầu, thậm chí có thể tạo ra những phát sinh mua sắm không nằm trong dự tính ban đầu của khách hàng. Khi sắp xếp quầy hàng, đặc biệt là trong dịp khuyến mãi, bạn nên đặt những sản phẩm này ở vị trí dễ thấy nhất để điều hướng khách hàng “rút ví” nhiều hơn.
Đọc thêm:
>> Sai lầm thường mắc của các shop thời trang khi làm chương trình khuyến mại
>> Làm thế nào để tổ chức khuyến mãi thành công trên Shopee?
10. Sắp xếp ngay ngắn, khoa học
Hàng hóa được sắp xếp ngay ngắn sẽ giúp không gian cửa hàng trở nên gọn gàng, đẹp mắt hơn rất nhiều. Bên cạnh gọn gàng thì yếu tố khoa học, logic cũng cần được lưu ý. Ví dụ, chúng ta không thể xếp những chai nước thấp hơn ở phía sau những chai nước cao hơn trong tủ làm lạnh được vì khách hàng sẽ rất khó để nhìn thấy.
11. Sản phẩm cho trẻ em (nếu có) đặt ở kệ thấp
Những sản phẩm cho trẻ em nên được đặt ở kệ thấp khi sắp xếp quầy hàng vì các bé sẽ dễ nhìn thấy và chủ động lấy hơn. Nhiều ba mẹ sẽ không chủ động mua sắm cho con mình nên việc các bé lấy được những sản phẩm đó và “vòi” ba mẹ mua là điều rất quan trọng mà shop cần ghi nhớ khi kinh doanh mặt hàng trẻ em.
IV. Tổng kết
Việc sắp xếp trong cửa hàng không chỉ là bày trí sản phẩm cho đẹp mắt mà còn làm sao cho phù hợp với thói quen mua sắm của khách hàng và kích thích họ chi tiêu nhiều hơn. Qua bài viết trên, MISA eShop hy vọng đã mang đến những thông tin hữu ích về các nguyên tắc sắp xếp quầy hàng chuẩn nhất để bạn có thể áp dụng ngay cho shop của mình. Chúc các chủ shop kinh doanh thành công!
>> Bài viết cùng chủ đề: Cách trưng bày cửa hàng tạp hóa nhỏ thu hút nhất
